Mail Contact Home

Gửi cho bạn bè trang báo này

Sưu tầm Trích dịch
Phóng sự



Nhà báo Oriana Fallaci

 

Tôi Đến Việt Nam Trong Lửa Đạn

CHƯƠNG I

Mặt Trận Đắc Tô

 
 


Sáng ngày 20 tháng 11(1967)




Không dễ ǵ. Sự sợ hăi trong tôi đă khiến đôi chân tôi lạnh cứng, nó đă không tha cả đôi bàn tay tôi. Nó chợt hầu như biến mất khi chúng tôi trên đường ra sân bay, có lẽ v́ tôi cảm thấy thích thú, nhưng nó đă xuất hiện trở lại khi chúng tôi vừa leo lên chiếc máy bay vận tải quân sự để bay đến Plêy Ku, điểm đỗ đầu tiên trước khi bay tiếp đến Đắc Tô. Đây là một loại máy bay vận tải loại lớn, hiệu C130, chở tám chục lính chiến tới thẳng vùng cao điểm. Những người lính ngồi đấy ôm cây súng dựng thẳng đứng giữa hai đùi, nét mặt bất động trong tâm trạng buồn bă, thậm chí họ cũng không buồn mỉm cười hoặc ném cái nh́n ṭ ṃ về phía chúng tôi. Có người th́ ngủ, chiếc mũ sắt che sụp xuống mặt. Cuộc hành tŕnh đă được một tiếng, chợt một viên trung sĩ bắt đầu cất tiếng :
- Này, các cậu có biết hôm qua một chiếc C130 bị bắn rơi trên đường bay từ Plêy Ku tới Sài G̣n không ?
- Thôi im đi !
Tiếng ai đấy trả lời.
- Ê ! tại sao rơi?
- Rồi, tại sao?
- Có thể do một cuộc phá hoại, hay do bị trúng một phát đạn pháo bắn. Không có một ai kịp mở dù, vả lại nhẩy dù để làm ǵ, đằng nào khi rơi tới mặt đất cũng sẽ bị bọn họ bắn.
- Ê này, ngậm miệng lại đi.
Nói rồi anh này liền quay về phía Moroldo :
- Hai người là nhà báo có phải không?
- Phải.
- Hai người đến Đắc Tô?
- Đúng.
- Thật ngu ngốc! Ai bảo đến đó làm ǵ cơ chứ?
Tôi cũng tự hỏi ḿnh như vậy. Giờ th́ chúng tôi đang ở Plây ku, dưới cái lều bạt này để chờ máy bay trực thăng sẽ đưa chúng tôi tới Đắc Tô. Cuộc chiến tranh này không c̣n là từ ngữ, là h́nh ảnh trên báo chí hoặc trên tivi nữa, không c̣n là cái rung rinh của cửa kính, mà là cái ǵ đó mà tôi sẽ được nh́n thấy tận mắt, sờ tận tay. Giữa một vùng đất bằng phẳng, trống không trừ một túp lều bạt này và sự chờ đợi, có một cái tên mà tất cả đều nhắc đến: Đắc Tô, Đắc Tô, Đắc Tô. Đắc Tô là một làng nằm cách biên giới Lào và Căm Pu Chia khoảng hơn mười cây số, đúng trên trục điểm nối với con đường ṃn Hồ Chí Minh. Thực ra mà nói đó là con đường tiếp vận từ Hà Nội đến các tụ điểm việt cộng và lính Bắc việt đă hiện diện ở miền Nam. Vào khoảng cuối tháng mười, ở Đắc Tô chỉ có một tiểu đoàn quân Mỹ và một căn cứ không quân nhỏ. Thế rồi một Việt cộng đào ngũ đă khai ra rằng quân Bắc Việt đă tập trung khoảng bẩy ngh́n lính trên các quả đồi, với lực lượng này họ đang chuẩn bị một cuộc tấn công. Wesmoreland ra lệnh một cú đánh tập trung mười ngh́n quân bao gồm lính nhẩy dù và lính thủy đánh bộ. Ngày một tháng mười một đă khởi đầu một cuộc chiến đẫm máu chưa từng có từ trước tới giờ tại Việt Nam. Ở Sài G̣n họ nói: “ Hoặc quân Mỹ thắng trong ṿng bẩy ngày ở Đắc Tô hoặc Đắc Tô trở thành Điện Biên Phủ của họ”.
Không, không dễ ǵ mà không thấy sợ.

Chiều. Ấy thế mà lại dễ. Cái sợ biến mất trong khoảnh khắc từ cái sợ của những kẻ khác. Chiếc trực thăng chở chúng tôi bay từ Plêy Ku có bốn chỗ ngồi ngoài hai phi công và hai người lính giữ súng máy. Một trong bốn chúng tôi có một phóng viên của một hăng truyền h́nh vừa tới từ New York. Toàn thân anh ta run lẩy bẩy, mặt trắng bợt như trát phấn, người luôn ngọ nguậy, liên tục cắn bàn tay, vẻ đầy run sợ: thậm chí bất th́nh ĺnh anh ta nhổm phắt dậy, van nài người phi công quay trở lại, nhưng người phi công không thèm trả lời. Th́ đây, tôi đă thấy được điều xấu hổ đă làm cho tôi trong phút chốc biến thành một người khác: thật b́nh tĩnh, sáng suốt và thận trọng. Thậm chí trong khi anh kia run rẩy, tôi c̣n tḥ đầu ra ngoài trực thăng và quan sát một cách lạnh lùng những quả đồi phía trái nơi đang cuồn cuộn bốc lên những ngọn khói đen do những chiếc máy bay tiêm kích của Mỹ thả napalm xuống đầu quân Bắc Việt. Rồi những quả đồi phía phải nơi cũng đang bốc lên nghi ngút những ngọn khói trắng từ hỏa tiễn của quân Bắc Việt bắn vào quân Mỹ. Tôi không hề thấy lo lắng v́ đang bay trên tọa điểm này. Thấy không, thậm chí tôi đă giữ được b́nh tĩnh khi người lính giữ súng máy bên phải cúi gập người xuống khẩu súng để trút hai tràng đạn về phía dưới nơi có một vật ǵ đó đang động đậy. Rừng rậm ở đây nhung nhúc Việt cộng, và thoáng trong phút b́nh tĩnh ấy tôi chợt hiểu ra tại sao người ta bảo cuộc chiến tranh này khác biệt với những cuộc chiến tranh khác bởi v́ nó không có một mặt trận rơ ràng mà mặt trận ở khắp mọi nơi. Tại Việt Nam, quân Mỹ không chiếm cứ được ǵ khác ngoài vài cái căn cứ không quân nhỏ, và để di chuyển từ căn cứ này tới căn cứ khác họ không thể dùng ǵ khác ngoài máy bay hoặc trực thăng. Khi họ ngồi trong các máy bay hoặc trực thăng ấy tức là họ đă đang ở mặt trận, chẳng khác ǵ một dân da trắng chui trong một toa tầu kín mít để t́m cách vượt qua vùng kiểm soát của những thổ dân Navajo hay Cherochee.
Chúng tôi đang ở Đắc Tô. Một khu căn cứ quân sự ở chính giữa có một đường băng nhỏ nơi khoảng chục cái máy bay liên tục cất cánh hoặc hạ cánh trong khối băo cát mù mịt, trong tiếng động ầm ầm làm thủng cả màng nhĩ. Hàng trăm chiếc xe tải và gíp chở binh lính trong dáng điệu mệt phờ, râu ria dài thượt. Cứ ba mươi giây một lần các trọng điểm đại pháo lại khạc ra những tràng đạn liên tiếp làm rung chuyển mặt đất và cả dạ dày. Những túp lều trơ trọi, buồn bă. Ấy thế mà Việt Nam nếu không có chiến tranh chắc hẳn phải là một đất nước đẹp, tươi vui. Những dẫy núi nơi mà giờ đây đang tiếp cận cái chết là cả một khối núi đá liền nối nhau mầu ngọc bích và ánh lục, bầu trời nơi mà từ đó đang rơi xuống những trái bom là một ṿm trời mầu xanh biếc, và con sông nơi mà những đám cháy bùng lên đang chờ được dập tắt là một ḍng sông nước trong suốt, tươi mát. Chắc hẳn ở đây niềm hạnh phúc thật là đơn giản khi được ngồi bên ḍng sông câu cá hoặc dạo chơi trong những cánh rừng thưa. Tại sao con người lại luôn luôn hủy hoại cái đẹp của thiên nhiên?
Trong khi đang chiêm ngưỡng mầu xanh da trời và mầu xanh lá cây của thiên nhiên th́ một viên trung úy đă làm khuấy đục tâm trí tôi khi anh ta tiến tới trước mặt tôi, với ư đồ giao cho chúng tôi mỗi người một khẩu súng lục.
- Không, xin cảm ơn.
Moroldo từ chối.
- Không, xin cảm ơn.
Tôi cũng từ chối tiếp.
- Hầu như tất cả các phóng viên đều có súng. Nếu như các người phải thiệt thân, tốt hơn là các người bắt phải trả với giá đắt.
- Không, xin cảm ơn.
Viên trung úy có vẻ sững sờ trước nhũng câu “ không, xin cảm ơn” của chúng tôi. Tội nghiệp trung úy, hai cái ria mép vểnh lên một cách ngu xuẩn trên cái miệng ngu ngơ giống cái mơm chuột, và cái mũ sắt dính chặt trên đầu anh ta như thể đă có khi anh ta ra đời. Có khi anh ta ngủ với cái mũ cối trên đầu cũng nên. Trong túi quần anh ta cất một xấp ảnh mầu mà với bất ḱ ai vừa gặp anh ta cũng giở ra khoe: đó là h́nh cô bồ của anh ta trong bộ đồ ngủ hoặc khỏa thân chụp trong một ḱ nghỉ phép ở Honolulu. Cứ mỗi khi ngắm những bức h́nh này là anh ta bị phát ngứa. Thật là chán khi nghĩ rằng chúng tôi sẽ bị anh ta quấy rầy trong suốt thời gian ở đây; anh ta là người phụ trách về báo chí. Do đó, anh ta dẫn chúng tôi đến nơi trú của các nhà báo: là nơi tôi đang ngồi viết trên một cái giường gấp. Nhưng nó không phải là giường của tôi: tất cả đă có người dùng và như vậy là đêm nay tôi sẽ phải ngủ đất. Đành chịu vậy, tôi sẽ ngủ ngon hơn anh lính trẻ Bắc việt mà tôi vừa gặp cách đây năm phút. Anh ta độ khoảng trên dưới mười tám tuổi, vừa bị bắt trên đồi 1383, đang nửa sống nửa chết v́ đói và khát. Trong chiếc quần thấm đầy máu, mắt nhắm nghiền, miệng phều phào, chân không nhấc nổi một bước: anh ta bị hai lính MP xốc nách lôi đi.
- Họ đưa anh ta đi đâu, trung úy? Đưa đến lều cứu thương à ?
- Không, không. Họ đưa anh ta đến chỗ tra khảo để rồi thu băng và phát lên loa truyền thanh trên các đồi.
- Họ sẽ thu cái ǵ trên băng?
- Anh ta sẽ kêu gọi các đồng đội ra đầu hàng.
- Nhưng nếu anh ta không muốn kêu gọi?
- Anh ta sẽ phải làm, anh ta sẽ phải làm.
Anh lính trẻ này đi chân đất, trượt và vấp ngă trên một ḥn đá. Thế là hai lính MP kéo anh ta dậy, trong một khoảnh khắc hai bàn chân trần treo lơ lửng đung đưa như chân của người thắt cổ. Viên trung úy phá lên cười: “ Look, how funny! Nh́n ḱa, ôi buồn cười quá!”. Anh lính trẻ mở một con mắt, và con mắt ấy nh́n chằm chằm vào tay trung úy. Biết đâu được anh ta có thể là người đă sáng tạo ra cái áo khoác thêu mà tại các cửa hàng ở Sài G̣n đă bầy bán rất nhiều. Một cái áo khoác không thấm nước với ḍng chữ thêu ở sau lưng áo: “ Khi nào tôi chết, tôi sẽ lên Thiên đường bởi v́ trên Trái đất này tôi đă sống trong Địa ngục. Viet Nam 1967”. Thế nhưng đó là một cái áo khoác kiểu Mỹ, và ḍng chữ thêu bằng tiếng Anh: “ When I shall die I shall go to Paradise because on this Earth I haved lived in the Hell. Viet Nam 1967”.

Đêm. Tiếng c̣i báo động vang lên khi những phát súng cối bắt đầu rót xuống cầu và xuống con đường băng nhỏ. Tôi và Moroldo đang ăn tại căng tin của các sĩ quan. Tất cả đều bỏ chạy, lật đổ khay, cốc chén, và tôi cũng bỏ chạy, t́m vội một cái hầm trú ẩn, nhưng trời tối mịt mùng và boongke th́ chẳng nh́n thấy đâu. Chỉ nh́n thấy những cái bóng đen chạy nháo nhác và tiếng kêu liên tục: “ Súng cối! Súng cối! Tôi vội hỏi: “Boongke, boongke ở đâu?” nhưng không một ai trả lời tôi. Trong chiến tranh con người ta trở nên ích kỉ như thế đấy.
Cùng lúc đó pháo hạng nặng của Mỹ hùng hổ bắn những tràng hỏa tiễn. Bầu trời bốc cháy, những ngọn lửa tạt về phía những quả đồi, không thể nào phân biệt được từ đâu những tràng pháo bắn đến và những tràng pháo bắn đi. Trong sự hỗn độn ấy tôi bị lạc mất Moroldo. Tôi gào lên: “ Moroldo, anh ở đâu, Moroldo?”, có giời mới biết được anh ta đang ở đâu. Trong một thoáng tôi cảm giác như nghe thấy tiếng nói của anh ta, nhưng cùng lúc ấy một bàn tay nắm chặt cổ tay tôi và một giọng nói cất lên: “ Viens avec moi”, lại đây với tôi. Rồi tôi bị đẩy một phát thật mạnh vào vai và trong tíc tắc tôi được kéo vào trong một cái boongke đông nghẹt lính chiến, vừa lúc ấy tiếng nói như thúc vào tai tôi: “ ça va?”, ổn chứ.
- Vâng...
- Cô không biết xử thế trong trường hợp súng cối bắn.
- Không...
Giọng nói ấy trở nên nhẹ nhàng hơn.
- Tôi là François Marzure. Thuộc Hăng báo chí Pháp. Pelou gọi phôn cho tôi từ Sài G̣n nói rằng chắc là cô đă tới đây, rằng cô chắc sẽ cần được giúp đỡ. Anh bạn phóng viên của cô đâu?
- Tôi bị lạc mất anh ta rồi.
- Cô đừng lo. Cuộc rọi pháo này chưa là cái ǵ cả.
Anh ta nói vậy nhưng chúng tôi đă phải núp trong hầm hơn một tiếng đồng hồ, bị đinh tai nhức óc v́ tiếng nổ ầm ầm quái đản ấy. Đến cả đám lính chiến cũng không chịu nổi nữa, để cho quên đi họ bật một que diêm soi mặt tôi: “ Đúng, đúng là phụ nữ rồi! Trong ánh sáng của que diêm tôi nh́n thấy Marzure, một anh chàng đẹp trai với cái mũi khá dài và đôi mắt mầu xanh lơ. Rồi, cùng với anh ta, tôi lắng nghe những mẩu chuyện tṛ của đám lính.
- Mày hiểu không, với lí do phải nuôi dưỡng mẹ, hắn ta đă được ở lại Los Angeles và đă xây được một cái bể bơi.
- Úi chà, Jack đă tỏ ra c̣n khôn ngoan hơn.
- Hắn ta đă làm ǵ?
- Hắn ta đă uống, uống cho đến khi bị loét dạ dầy và thế là được miễn quân dịch với lí do dạ dầy bị viêm loét.
- Giá tao cũng bị loét dạ dầy nhỉ!
- Tuy vậy, kẻ khôn ngoan hơn hết vẫn là Howard.
- Tại sao?
- Khi người ta hỏi nó có thích đàn bà không, nó đă trả lời: “ Ối trời ơi, không, tất cả đều biết là tôi chỉ thích đàn ông thôi”.
- Nó đi với đàn ông thật à?
- Chắc chắn là không, mày điên à? Nhưng nếu mày nói là mày đồng tính, người ta sẽ loại mày ra ngay lật tức, mày không biết à?
- Bố tiên sư khỉ, tao không biết! Sao bây giờ mày mới nói?
- Biết th́ đă quá muộn rồi anh bạn thân mến ạ, phải lo biết từ trước. Mà tớ cũng vậy thôi.
Khi lệnh báo động chấm dứt, họ báo cho chúng tôi biết là chiếc cầu đă gần như bị đánh
sụp và có bẩy người bị chết. Marzure đi xem thực trạng ra sao c̣n tôi trở về lều và đă thấy Moroldo ở đó. Anh ta đă núp sau những bao tải cát cùng với anh chàng nhát gan trên trực thăng. Anh ta cáu giận tôi:
- Cô bị bắn đi đâu vậy?
- Thế c̣n anh?
- Với thằng cha vô phúc đó. Hắn ta nôn mửa cả vào người tôi!
- Rơ hay! Lỗi tại tôi nếu như hắn ta nôn mửa vào người anh à?
- Chắc chắn rồi! V́ tôi đi t́m cô!
- C̣n tôi th́ đi t́m anh.
- Xuống địa ngục mà t́m!
- Anh xuống th́ có!
Thật ḱ quặc. Chưa bao giờ xẩy ra căi nhau với Moroldo. Con người ta có thể trở nên tầm thường trước cái chết như vậy sao? Có lẽ ở nơi này là như vậy, nó gây cho ta một cảm giác như bị nằm trong đáy giếng, như bị chui vào bẫy. Chúng tôi bị bao vây xung quanh bởi những quả đồi của quân Bắc Việt, trong tay quân Mỹ chỉ nắm được có ba quả đồi: đồi 1383, đồi 1124, và đồi 1089. Cả ngày lẫn đêm đều nằm dưới tầm lửa đạn của hỏa tiễn, tên lửa: vừa cách đây một chút, một phát hỏa tiễn đă mở ra một cái hố ngay trước túp lều bạt của chúng tôi. H́nh như lần này họ bắn tới từ ngọn đồi 875, ngọn đồi mà quân Mỹ đă cố chiếm nhưng chưa được. Tối qua đoàn quân lực số 173 Airborn được lệnh phải đánh bằng mọi giá tới đỉnh đồi nhưng cuộc tấn công bị thất bại. Giờ đây họ chen chúc nhau trong một chỗ chật hẹp không thể tiến lên trước mà cũng không thể lùi về sau, trong khi quân Bắc Việt hiện diện ngay sau lưng sau từng gốc cây. Trong đống thịt người nằm kia có ít ra hàng trăm lính chết và hàng trăm bị thương. Mặt trời hun rữa những xác chết, c̣n những người bị thương th́ cũng chết v́ cạn máu; khó có thể mà dọn sạch đi được. Mười chiếc trực thăng đă cố làm thử, nhưng tám chiếc bị bắn rơi. Quân lính th́ chán nản, tuyệt vọng.


Thoát khỏi con mắt kiểm soát của viên trung úy, tôi t́m cách lại gần một người lính trong bọn họ và nghe tiếng gào thét của một anh người Portoricca...
Chú Sam nào đâu có nói cho bọn tôi biết về điều này, tôi nào có biết chủ nghĩa cộng sản là cái ǵ, mà tôi cũng bất cần biết đến nó và cả cái bọn người việt nam phải gió này. Sao không cứ để cho bọn họ đánh nhau với chủ nghĩa cộng sản đi, đến một thằng Nam việt cũng không thấy có mặt ở đây.
Ngay lập tức anh ta bị một viên chỉ huy mắng phủ đầu:
Thôi im cái miệng lại đi, Hector.
Nhưng anh ta không chịu im mà vẫn cứ tiếp tục.
Bố tao thế mà có lư, khi biết tao xin đi t́nh nguyện, ông ta đă nổi xung lên. Ông ta bảo: “ Đồ ngu xuẩn, hăy để cho con cái của các ông lớn đi lính, có đố mà bọn nó chịu đi ấy”. Bố tao là công nhân, v́ thế, tao nói cho chúng mày biết, chỉ có con cái của công nhân là đi đánh nhau, là đi vào cái chết.
Thôi im đi, Hector!
Có tin truyền đi là quả đội 1383 đang chờ một cuộc tấn công. Sáng mai chúng tôi sẽ đến đó. Nhưng giờ đây cần phải ngủ, mà trời th́ lạnh. Ban ngày th́ nóng, ban đêm th́ rét. Thật may tôi được Mazure cho mượn cái chăn túi của anh ta. C̣n Moroldo th́ kiếm được vài cái chăn đă trải trên mặt đất để nằm ngủ. Nhưng ngay cách chỗ chúng tôi không xa có một trạm súng với tiếng đại bác nổ ́nh oàng làm cho anh ta chán chường. Anh ta trở ḿnh than văn rên rỉ: “ Lại bắn, lại bắn, rồi lại bắn... Mỗi phát đạn liệu giá là bao nhiêu? nửa triệu??? một triệu??? Mà sao người Mỹ họ giàu như thế nhỉ! Tôi ấy à, nếu có phải đánh nhau với người Mỹ, tôi sẽ không bao giờ đánh.

(C̣n tiếp)

Châu Loan Phạm
Người dịch

 
 
 


Ghi rơ nguồn "yeuvietnam.com" khi bạn phát hành lại thông tin từ website này

<< GIAO KÈO >>